Чӑваш Енри йӗрке хуралҫисем Ҫӗрпӳ тӑрӑхӗнче роза ӳстерекенсене тупса палӑртнӑ. Ҫак ӗҫе вӗсем йӗркене пӑсса пурнӑҫланӑ иккен.
Ҫӗрпӳ тӑрӑхӗнчи пӗр теплицӑра чикӗ леш енчен килнӗ ҫынсем тар тӑкни пирки миграци енӗпе ӗҫлекен специалистсене систерекенсем пулнӑ.
Инспекторсем тӗрӗслеме тухса кайнӑ. Унта, чӑн та, мигрантсем ӗҫленӗ иккен. Узбекистанран хайхисем пирӗн ҫӗршыва миграци саккунӗпе килӗшӳллӗн пурӑнманни палӑрнӑ. Ҫавсем роза калчи ӳстернӗ ҫӗрте тӑрӑшнӑ.
Йӗркене пӑснӑ мигрантсене административлӑ майпа явап тыттарӗҫ, 5 пин тенкӗ таран штраф хурса парӗҫ, пирӗн ҫӗршывран кӑларса яма пултарӗҫ.
Теплицӑра нелегалсене ӗҫлеттернӗ ҫынна та саккун явап тыттарма май парать.
Кӑҫалхи пӗрремӗш кварталта пирӗн республикӑра 958 мӑшӑр ҫемье ҫавӑрнӑ. Ку цифра пӗлтӗрхи ҫав тапхӑртинчен 12,7 процент нумайрах. Ун чухнехи виҫӗ уйӑхра 850 мӑшӑр пӗрлешнӗ.
Кӑҫалхи пӗрремӗш кварталта Шупашкарти загсра 264 мӑшӑр ҫырӑннӑ, Ҫӗнӗ Шупашкарта — 118, хулари Калинин тата Ленин районӗсенче — 95 тата 92. Шупашкар тӑрӑхӗнче 46 мӑшӑр ҫемьеленнӗ, Ҫӗрпӳ районӗнче — 26, Патӑрьел районӗнче — 21, Муркаш районӗнче — 20.
Мӑшӑрсенчен ытларахӑшӗ ҫемье ҫавӑрма заявленине патшалӑх пулӑшӑвӗсен порталӗ урлӑ панӑ.
Республикӑра кашни ҫулах «Ҫулталӑкри воспитателе» суйлаҫҫӗ. Шупашкарти 200-мӗш ача пахчинче вӗсем хӑйсен ӑсталӑхне кӑтартнӑ. Тепӗр кунхине конкурс 7-мӗш ача пахчинче пулнӑ.
Жюри вӗсен профессионал пахалӑхне кӑна мар, аудитори умӗнче тухса калаҫма пӗлнине те хакланӑ. 22 воспитательтен чи лайӑххисене суйлама ансат пулман.
Пилӗк лауреата палӑртнӑ. Вӗсем – Ҫӗнӗ Шупашкарти Наталия Андреева, Канаш округӗнчи Марина Васильева, Шупашкар округӗнчи Мария Емельянова, Шупашкарти Дарья Жигарь, Ҫӗрпӳ округӗнчи Зинаида Павлова.
Шупашкарти Трактор тӑвакансен культура керменӗнче пуш уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Пӗтӗм Раҫҫейри хор фестивалӗн регионти тапхӑрӗ иртӗ.
Унта Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Куславкка, Комсомольски, Красноармейски, Хӗрлӗ Чутай, Сӗнтӗрвӑрри, Муркаш, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Ҫӗмӗрле, Етӗрне, Елчӗк тӑрӑхӗсенчи, Улатӑр, Канаш, Ҫӗнӗ Шупашкар, Шупашкар тата Ҫӗмӗрле хулисенчи 59 вокалпа хор коллективе хутшӑнӗ.
Ӗнер Ҫӗрпӳ округӗнчи Лапра ялӗнче пушар пулнӑ. Инкекре 65 ҫулти арҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
170 тӑваткал метр лаптӑк ҫинче алхаснӑ пушара 12 ҫын, 5 техника сӳнтернӗ. Ҫурт вӑйлах сиенленнӗ. Ҫулӑма сӳнтерсен 65 ҫулти арҫыннӑн виллине тупнӑ. Халӗ пушар мӗнрен тухнине тӗпчеҫҫӗ.
Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре 187 пушар пулнӑ, вӗсенче 11 ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Шупашкарта пурӑнакан Нина Данилова паян 100 ҫул тултарнӑ. Вӑл Ҫӗрпӳ районӗнчи Кӑшаркасси ялӗнче ҫуралнӑ.
Нина Никитична виҫӗ ача ҫуратса ӳстернӗ. Паян вӑл пилӗк мӑнукӗпе, мӑнукӗсен тӑхӑр ачипе, мӑнукӗсен ачин ачипе савӑнса пурӑнать.
Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи пуҫланнӑ вӑхӑтра вӑл 16-ра пулнӑ. Ҫав ҫулсенче тӑван колхозра ӗҫленӗ: авӑн та ҫапнӑ, тырӑ та вырнӑ. Каҫсерен салтаксем валли нуски-алса ҫыхнӑ.
Нина Никитична Виҫмелли механизмсен заводӗнче комплектлакан пулса 40 ҫул ытла тӑрӑшнӑ.
Паян та 100 ҫулти кинемей йӑрӑ. Вал калча та акса тӑвать, ҫулла ирех тӑрса пахчара ӗҫлеме тытӑнать. Пахча-ҫимӗҫ ӳстерме вӗрентекен журналсене питӗ вулать.
«Вӑл нихҫан та пуҫ усмасть, хӑйӗн тапса тӑракан вӑй-халӗпе пире хавхалантарса тӑрать», — каласа кӑтартать унӑн кинӗ Елена Степановна.
Таврапӗлӳҫӗ кӗтесӗ
«Раҫҫей патшалӑхне пӗр ҫирӗм ҫул лӑпкӑн аталанма май туса парсан ӑна эсир паллаймӑр та…» Ҫапла хӑюллӑн ҫирӗплетсе каланӑ Раҫҫей империйӗн правительствине ХХ ӗмӗр пуҫламӑшӗнче ертсе пынӑ П.А. Столыпин хӑй пуҫласа янӑ реформӑсем пурнӑҫа кӗрессе ҫирӗп шанса. 1906 ҫулхи чӳкӗн 9-мӗшӗнче тухнӑ саккунпа килӗшӳллӗн ҫӗр ӗҫлесе пурӑнакансене хӑйсем усӑ куракан ана-ҫарана харпӑрлӑха куҫарма ирӗк панӑ. Анчах пысӑк улшӑнусем «ҫӳлтен» килнӗ пулин те хура халӑх ӗмӗртен килекен йӗркесене пӑрахӑҫа кӑларма васкаман.
Ҫапах та уйрӑм ялсенче ҫӗнӗлле пурӑнса пӑхас текенсен пӗчӗк ушкӑнсем тупӑнкаланӑ. Ҫакна Чӑваш Республикин истори архивӗнче упранакан ҫӗр планӗ те ҫирӗплетет. Ӑна Ҫӗрпӳ уесенчи Мами вулӑсне кӗрекен Анаткас Татмӑш, Вӑтакас Татмӑш тата Пукӑртан ялӗсен ҫӗрне уйрӑм ҫынсене касса панӑ май хатӗрленӗ.
№683 копияПлан Казанской губернии Цивильского уезда в части надельной земли селений Нижния и Средния Татмыши и Богурданъ, выделенной в единоличное владение десяти домохозяйств крестьян названных селений.
Нарӑс уйӑхӗн 20-21-мӗшӗсенче Республикӑри ял спорчӗн вӑййисем иртӗҫ. Ӑмӑртусем Красноармейски тата Ҫӗрпӳ округӗсенче пулӗҫ.
Унта хутшӑнакансем йӗлтӗрпе чупса, пневматика винтовкинчен персе, шахматла, шашкӑлла выляса тата ыьти ӑмӑртура тупӑшӗҫ. Механизаторсен виҫӗ енлӗ кӗрешӗвӗ те пулӗ.
Чи лайӑх команда Раҫҫейри ял спорчӗн вӑййисене хутшӑнӗ. Вӑл Барнаулта пуш уйӑхӗн 13-17-мӗшӗсенче иртӗ.
Ҫӗрпӳ округӗнчи хӗрарӑма алимент тӳлемен тесе айӑпланӑ. Ку тивӗҫрен пӑрӑнма унӑн нимӗнле сӑлтав та пулман. Ҫапла пӗлтерет Чӑваш Республикин прокуратури.
Ҫак хӗрарӑма унччен те алимент тӳлемен тесе административлӑ майпа явап тыттарнӑ. Анчах вӑл суд йышӑнӑвне шута хуман. Ҫапла парӑм ӳссе пынӑ, 1 миллион тенке ҫитнӗ.
Суд хӗрарӑма колони-поселение 9 уйӑхлӑха ӑсатма йышӑннӑ.
Чӑваш Енри пултарулӑх коллективӗсем халӑх коллективӗ ята хӳтӗлӗҫ.
Карлач уйӑхӗн 21-30-мӗшӗсенче Республикӑри халӑх пултарулӑхӗн центрӗнче (вӑл Шупашкарти Трактор тӑвакансен культура ҫуртӗнче вырнаҫнӑ) Шупашкарти тӗп клуб тытӑмӗнчи, «Салют» культура ҫуртӗнчи, Вӑрмар тата Ҫӗрпӳ муниципаллӑ округсенчи халӑх коллективӗсен концерчӗсем иртӗҫ.
Кӑрлач уйӑхӗн 21-23-мӗшӗсенче Шупашкарти тӗп клуб тытӑмӗн йышӗнчи 7 коллективӑн пултарулӑхне хаклӗҫ. Ҫав шутра «Уяв» фольклор ансамблӗ, «Мадригал» академи камера хорӗ, «Нарспи» юрӑ ансамблӗ, «Сарпике» ташӑ ансамблӗ, «Тантӑш» ача-пӑча ташӑ ансамблӗ.
+16.3 °C